Nintendo 64 (N64) là một kỷ nguyên vàng của game 3D, đáng để chúng ta xếp hạng từng năm phát hành để nhìn rõ thăng trầm của thư viện huyền thoại này. Bài viết này xếp hạng mọi năm trong vòng đời console N64 dựa trên chất lượng và tầm ảnh hưởng của các tựa game phát hành ở Bắc Mỹ — từ năm ra mắt 1996 cho tới năm cuối cùng 2002. Nếu bạn đang tìm “xếp hạng năm N64”, “năm tốt nhất của Nintendo 64” hay đơn giản muốn ôn lại những siêu phẩm như Ocarina of Time, GoldenEye hay Banjo-Kazooie, đọc tiếp để biết vì sao mỗi năm được đánh giá như vậy.
7 — 2002: Năm kết thúc (Tony Hawk’s Pro Skater 3)
Tony Hawk’s Pro Skater 3 (game nổi bật của năm)
2002 là năm chấm dứt hành trình thương mại của N64 với số lượng game ra mắt rất ít, nhưng ít nhất có một cái tên nổi bật: Tony Hawk’s Pro Skater 3. Đây cũng thường được nhắc tới như “tựa game cuối cùng” cho N64 ở nhiều thị trường, phản ánh việc Nintendo đã chuyển hướng hoàn toàn sang GameCube. Về mặt thư viện, 2002 thiếu chiều sâu thể loại và những bom tấn đột phá — nên đây dễ là năm yếu nhất trong cả đời máy.
Bìa Tony Hawk’s Pro Skater 3 trên N64alt: Bìa trò chơi Tony Hawk’s Pro Skater 3 phiên bản N64, game trượt ván cổ điển
6 — 1999: Nhiều khởi đầu, thiếu siêu phẩm dẫn đầu
Donkey Kong 64, Super Smash Bros., Mario Party
1999 mang tới những tựa game có ý nghĩa lớn như Donkey Kong 64, Mario Golf và sự ra đời của Super Smash Bros. và Mario Party — những series về sau trở thành thương hiệu lừng danh. Điểm yếu của năm này là thiếu một “siêu phẩm” thống lĩnh như Ocarina hay GoldenEye; các tựa game rất tốt nhưng chưa đạt đỉnh quốc dân. Nói cách khác: chiều sâu có, nhưng thiếu ngôi sao khiến năm 1999 không thể lên top.
Hình ảnh DK Rap trong Donkey Kong 64alt: Cảnh DK Rap trong Donkey Kong 64 trên N64, nền tảng platformer thu thập
5 — 2000: Chất lượng ổn định, nhiều tên tuổi lớn
Perfect Dark, Majora’s Mask, Banjo-Tooie
Năm 2000 là năm đầu thể hiện N64 vẫn còn nhiều đạn tốt: Perfect Dark và The Legend of Zelda: Majora’s Mask là hai cột trụ đẳng cấp, cùng với Banjo-Tooie và Tony Hawk’s Pro Skater. Mặc dù đã có dấu hiệu “hạ nhiệt” trong vòng đời console, năm 2000 vẫn cho thấy nhà phát triển tận dụng tối đa phần cứng để tạo gameplay sâu và nhiều tùy chọn cho người chơi. Đây là năm dành cho người thích trải nghiệm single-player có chiều sâu và các bản mở rộng gameplay.
Ảnh Perfect Dark trên N64alt: Hình chụp Perfect Dark trên Nintendo 64, FPS kinh điển từ Rare
4 — 1996: Khởi đầu hoành tráng (launch titles)
Super Mario 64, Wave Race 64, Cruis’n USA
Mở màn cho N64 là một cú nổ lớn: Super Mario 64 thay đổi hoàn toàn tư duy platform 3D và vẫn là benchmark cho game launch tuyệt vời. Bên cạnh đó, Wave Race 64 đem tới gameplay đua thuyền độc đáo và Cruis’n USA là món quà giải trí gia đình cổ điển. Dù thiếu chiều sâu về số lượng so với các năm sau, chất lượng phần đầu đã đủ để định hình cả thế hệ.
Ảnh Super Mario 64 trên N64alt: Super Mario 64 trên Nintendo 64, nền tảng 3D đột phá làm thay đổi thể loại platformer
3 — 2001: Đỉnh cao trước khi nhường sân
Paper Mario, Conker’s Bad Fur Day, Tony Hawk’s Pro Skater 2
2001 thường được xem là “năm cuối thực sự” của N64 trước khi GameCube lên ngôi. Paper Mario khai sinh một series RPG ăn khách, Conker’s Bad Fur Day thể hiện mặt trái hài hước, trưởng thành của Rare, và Tony Hawk’s Pro Skater 2/3 tiếp tục nâng cấp trải nghiệm trượt ván. Đây là năm có số lượng game chất lượng cao và đa dạng thể loại, nếu không tính yếu tố chuyển đổi thế hệ console thì có thể xem là một trong những năm hào phóng nhất.
Ảnh Conker’s Bad Fur Day trên N64alt: Conker’s Bad Fur Day trên N64, platformer hài hước cho người lớn từ Rare
2 — 1997: Bước nhảy vọt, nhiều huyền thoại xuất hiện
GoldenEye 007, Diddy Kong Racing, Star Fox 64, Mario Kart 64
1997 là năm mà N64 bắt đầu “đi vào guồng”: GoldenEye 007 đặt nền móng cho FPS console, Mario Kart 64 và Star Fox 64 phát triển các series đua và bắn máy bay lên tầm cao mới. Diddy Kong Racing giới thiệu sự đổi màu sắc cho dòng platform/racing, còn Blast Corps hay Turok mở rộng phạm vi thể loại. Tổng hòa lại, 1997 là năm có ảnh hưởng lớn tới tương lai của nhiều thể loại game trên console.
Ảnh GoldenEye 007 trên N64alt: GoldenEye 007 phiên bản N64, FPS địa phương định hình multiplayer cục bộ
1 — 1998: Đỉnh cao không tranh cãi
The Legend of Zelda: Ocarina of Time, Banjo-Kazooie, Star Wars: Rogue Squadron
1998 chính là năm đại diện cho sức mạnh toàn diện của N64: Ocarina of Time — được nhiều người xem là game hay nhất mọi thời đại — cùng với Banjo-Kazooie, Star Wars: Rogue Squadron, F-Zero X và nhiều tựa game khác. Khả năng tạo ra nhiều “bản định nghĩa thể loại” trong cùng một năm khiến 1998 vững vàng ở vị trí số 1. Độ đa dạng thể loại, chiều sâu gameplay và ảnh hưởng lâu dài lên ngành game là ba tiêu chí mà 1998 hoàn toàn vượt trội.
Ảnh Banjo-Kazooie trên N64alt: Banjo-Kazooie trên Nintendo 64, platformer 3D kinh điển của Rare
Kết luận ngắn gọn: nếu bạn muốn chơi N64 theo thứ tự “must-play”, bắt đầu từ 1998 và lùi dần về 1996 sẽ không bao giờ là sai — nhưng mỗi năm đều có viên ngọc riêng. Dưới đây tóm tắt nhanh thứ tự từ yếu nhất đến mạnh nhất theo bài xếp hạng này:
- 7 — 2002
- 6 — 1999
- 5 — 2000
- 4 — 1996
- 3 — 2001
- 2 — 1997
- 1 — 1998
Tổng kết: Nintendo 64 không chỉ là một console — đó là một kho tàng game kinh điển, nơi mỗi năm đều có những câu chuyện và ảnh hưởng riêng. Bạn thấy năm nào đáng nhớ nhất? Chia sẻ danh sách game N64 yêu thích của bạn ở phần bình luận và theo dõi alogame.net để cập nhật thêm các bài xếp hạng, review và hướng dẫn chơi game cổ điển lẫn hiện đại.
